Nieuws

Na meer dan twintig jaar trouwe dienst neemt Leen van Andel afscheid als Deken/Voorzitter van het Schiedamse Zakkendragersgilde, ook wel bekend als het Anthonisgilde. 

Van Andel, al enige tijd met pensioen, kiest ervoor meer tijd te besteden aan zijn privéleven, nu zijn partner minder is gaan werken.

Gedurende zijn voorzitterschap heeft Van Andel zich met grote toewijding en creativiteit ingezet voor het gilde. Hij was het gezicht van de organisatie en speelde een belangrijke rol in het beheer en behoud van het historische zakkendragershuis aan de Oude Sluis. In het overleg en contact met de gemeente Schiedam was hij jarenlang een vasthoudende en betrokken gesprekspartner.
Per 1 oktober aanstaande wordt Van Andel opgevolgd door Leo van Leeuwen, een vertrouwd gezicht binnen het gilde. 

Van Leeuwen is econometrist en werkzaam in de verzekeringsbranche. Daarnaast is hij actief binnen het Schiedamse verenigingsleven, onder meer als voorzitter van muziekvereniging Harpe Davids en als lid van het Jenevergilde Het Gulden Glaasje.

Met de komst van Van Leeuwen bestaat het dagelijks bestuur van het Anthonisgilde uit:

– Leo van Leeuwen – Deken/Voorzitter
– Cees van Giezen – Secretaris (momenteel herstellende van een zware operatie)
– Willem-Jan ten Wolde – Penningmeester

Tentoonstelling “1725/1985/2025” is een succes

De tentoonstelling “1725/1985/2025”, georganiseerd door de vrijwilligers van het Sint Anthonisgilde in het historische Zakkendragershuis, is een succes. In aansluiting op de expositie “Smakken en Zakken” in het Nationaal Jenevermuseum, weet deze tentoonstelling, die alleen op zondag te bezoeken is, veel bezoekers te trekken.

Een unieke blik op Schiedams verleden
De tentoonstelling in het Zakkendragershuis bouwt voort op het verhaal van Schiedam als jeneverhoofdstad van de wereld. Bezoekers maken kennis met de gildegeschiedenis, met als bijzonder moment het 300-jarig bestaan van het Zakkendragershuis én het 40-jarig jubileum van het heropgerichte Anthonisgilde. De tentoonstelling is tot en met 13 juli exclusief op zondagen geopend van 12:00 tot 17:00 uur.  In dat tijdsbestek ontvangt het gilde gemiddeld 80 tot 100 bezoekers per zondag – een indrukwekkend aantal voor een locatie met zo’n historisch karakter.

Levendige verhalen in 18e-eeuwse sfeer
Wat de tentoonstelling  bijzonder maakt, is de manier waarop de zakkendragers zelf het verhaal brengen. Gekleed in authentieke 18e-eeuwse kostuums verwelkomen zij bezoekers en beantwoorden ze vragen over Schiedam en de rijke geschiedenis van het gilde. Hun enthousiasme werkt aanstekelijk, wat zorgt voor een warme en interactieve ervaring.

Bezoekers uit alle windstreken
Niet alleen inwoners van Schiedam weten het Zakkendragershuis te vinden. Ook veel toeristen en oud-Schiedammers komen langs, soms op zoek naar sporen van hun familiegeschiedenis. De afgelopen weken werden al bezoekers uit België, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Polen, de Verenigde Staten, Australië, Japan, China en Zuid-Afrika geregistreerd.

Op zoek naar uw voorouders?
Voor veel bezoekers is de zoektocht naar voorouders een belangrijk motief. 
Het Anthonisgilde beschikt over historische registers waarin namen van vroegere zakkendragers terug te vinden zijn. 
Bekende Schiedamse familienamen zoals Van Asten, Baron, Beukers, Bijl, Bijloo, Bil, Blok, Bos, Braak, Brandenburg,  Combrink, Crama, Daalmeijer, van Diggelen, Etman, van Gogh, Gouka komen hierin regelmatig voor. En dan hebben de lijst nog maar tot aan de letter G bekeken.

Kom ook kijken!
In het weekend van 7 en 8 juni verwelkomde het Zakkendragershuis maar liefst 123 bezoekers. De vrijwilligers van het Sint Anthonisgilde zijn dankbaar voor de grote belangstelling.  In het Gastenboek van 7 en 8 juni staan de volgende foto’s.

Tot besluit
“Als kleine groep hebben we veel tijd en energie gestoken in de voorbereiding,” aldus Wiebe Pannekoek, een woordvoerder van het gilde. “Het is geweldig om te zien dat ons erfgoed zoveel mensen aanspreekt: van toeristen tot Schiedammers op zoek naar hun roots.”

Bent u benieuwd naar de geschiedenis van Schiedam, het Zakkendragersgilde of misschien wel naar uw eigen voorvaderen? Kom dan op zondag naar het Zakkendragershuis aan de Oude Sluis nummer 19 in Schiedam.

Molendag 2025

Op zaterdag 10 mei 2025 werd in Schiedam en ook in veel andere plaatsen wederom de Nationale Molendag gevierd.

Dit jaar was de Molendag in Schiedam wel heel bijzonder omdat de Stad 750-jaar bestaat.

Ook het Zakkendragersgilde Sint Anthonis gaf net als in andere jaren weer acte de présence en verzorgde een korte demonstratie bij Molen De Vrijheid.

De Zakkendagers, die dit keer weer vergezeld waren van enkele zakkendragersvrouwen, vertoonde hun kunsten als vanouds.

Bijgaand een aantal foto’s van dit gebeuren, met dank aan onze fotografen Leo van Leeuwen en Wiebe Pannekoek.

Gemeentearchivaris opent tentoonstelling in het Zakkendragershuis

Op zondag 27 april jongstleden opende Gemeentearchivaris Laurens Priester in het Zakkendragershuis de tentoonstelling “1725-1985-2025”. Deze tentoonstelling gaat over de geschiedenis van het Sint Anthonisgilde en het Zakkendragershuis in Schiedam. 

In zijn openingstoespraak benadrukte Priester de maatschappelijke, historische en culturele betekenis van het gilde. Al sinds 1465 speelde het Zakkendragersgilde een essentiële rol in de Schiedamse economie, vooral in de haven en later in de jeneverindustrie. Het gilde bood zekerheid, vakmanschap en solidariteit in tijden zonder moderne sociale voorzieningen. 

Om deze geschiedenis goed te belichten hebben enkele zakkendragers uren door gebracht in het gemeentearchief op zoek naar historische informatie en nieuwe verhalen, die voor een deel in de tentoonstelling te zien zijn. 

Priester onderstreepte in zijn speech het belang van zorgvuldig archiveren om de geschiedenis levend te houden. Hij wees daarbij op de moderne mogelijkheden, die het Gemeentearchief van Schiedam biedt om – door middel van digitalisering van oude archieven – de kennis over het Zakkendragersgilde te behouden en toegankelijk te maken voor toekomstige generaties.

De tentoonstelling in het Zakkendragershuis is de komende maanden elke zondagmiddag geopend van 12:00 tot 17:00 uur. De tentoonstelling, die door de zakkendragers zelf is ingericht, is een aanvulling op de tentoonstelling “Smakken en Zakken”, die tot en met 13 juli in het Jenevermuseum te zien is.

Op de bijgaande foto ziet u de Gemeentearchivaris Laurens Priester, die (links) geflankeerd wordt door de Deken van het Anthonisgilde, Leen van Andel en (rechts) door Peter Elderman, die eveneens namens de zakkendragers een korte toespraak hield.

‘DitisTwee’ besteedt aandacht aan het 300-jarig bestaan

De lokale omroep ‘DitisTwee’ besteedt met een korte reportage aandacht aan het 300-jarig bestaan van het Zakkendragershuis aan de Oude Sluis, waar het huidige Anthonisgilde huist. Dit gilde van vrijwilligers, dat in 1985 werd opgericht bestaat ook dit jaar 40.

Ter gelegenheid hiervan wordt er zowel in het Jenevermuseum als in het Zakkendragershuis een tentoonstelling georganiseerd.

De reportage, gemaakt door Julian Jansen van omroep ‘DitisTwee’ is te bekijken door op de ondertssnde afbeelding te klikken..

Tentoonstellingen in het Jenevermuseum en het Zakkendragershuis

Van 24 april tot en met 13 juli 2025 vindt in het Jenevermuseum de tentoonstelling “Smakken en Zakken”, plaats over het aloude beroep van zakkendrager. Gelijktijdig wordt in het Zakkendragershuis aan de Oude Sluis 19 in Schiedam een tentoonstelling georganiseerd, die dieper ingaat op de historie van het Schiedamse Zakkendragersgilde Sint Anthonis en het 300-jarig bestaan van het  Zakkendragershuis.

De tentoonstelling in het Zakkendragershuis is in de periode van 27 april tot en met 13 juli 2025 iedere zondag tussen 12:00 en 17:00 uur te bezoeken.

Op de eerste verdieping van het Zakkendragershuis is tevens plaats ingeruimd voor het werk van fotograaf Christianne Keijzer die – in het kader van het 750-jarig bestaan van Schiedam – het huidige Zakkendagershuis en het gilde en de gildebroeders heeft gefotografeerd. 

Op zondag 27 april 2025 zal de tentoonstelling in het Zakkendragershuis officieel worden geopend door Gemeentearchivaris Laurens Priester. De tentoonstelling zal vanaf 13:15 uur die dag toegankelijk zijn voor het publiek

PROGRAMMA VOOR DE OPENING OP 27 APRIL 2025

11:30 uur Inloop voor Genodigden

11:45 uur Welkom door Leen van Andel, Deken van het Gilde

11:50 uur Inleiding door Cees van Giezen, Secretaris van het Gilde, over de totstandkoming van de tentoonstelling

12:00 uur Inleiding door Laurens Priester, Gemeentearchivaris van Schiedam, over de betekenis van het Zakkendragershuis en het Sint Anthonisgilde voor de Stad Schiedam

12:10 uur Officiële openingshandeling

12:15 uur Rondleiding voor genodigden

13:15 uur Vanaf 13:15 uur is de tentoonstelling open voor het publiek

Leuke weetjes van Wiebe

Onze gildebroeder Wiebe Pannekoek is altijd op zoek naar leuke weetjes over het zakkendargersgilde. Geïnteresseerd als hij is in het verleden, duikelt hij altijd weer een mooi verhaal op dat beslist de moeite van het lezen waard is.

Als beheerder van onze facebookpaginina (facebook.com/anthonisgilde) rapporteert hij deze week over de verdiensten van de zakkendragers rond de eeuwwisseling van de 20e eeuw. Dus meer als honderdjaar geleden.

Het artikel dat Wiebe op Facebook heeft gepubliceerd, wordt hier onder integraal weergegeven.Wellicht is dit voor u een opsteker om u op de Facebookpagina van het Anthonisgilde te abonneren

Wat verdiende een zakkendrager in 1906

In die tijd was een

• LAST graan = 1000 kg
• EL = 68,8 cm
• DUIM = 2,54 cm
• PALM = 4 duimen = 10,16 cm
• MUD = 100 liter

• Een hoofdman, die bij drukke werkzaamheden verplicht is het huisje te blijven tot regeling van het werk, per dag drie gulden.
• Voor wekelijksche kosten der hoofdlieden, twee gulden.
• Voor het opmaken van de rekening per acht weken, vier gulden.
• Bij het aankomen van nieuwe hoofdlieden, vijf gulden.
• Voor het houden van het grootboek, tien gulden, 
• Voor het salaris van den Commissaris, per jaar twee honderd vijftig gulden.
• Indien tussen 1 November en 16 Maart, tijdelijk vroeger de klok geluid wordt, tien gulden.
• Aan den timmerman, salaris per jaar, acht en zeventig gulden, bij het werk waarvoor dit salaris wordt betaald, zal behoren het aanmaken van minstens vijf nieuwe priemtrappen per jaar.
• Voor twee nazieners, belast met het nazien der boekhouding voor ieder tien gulden per jaar.

Op den Zaterdag, volgende op den eersten Zondag in de maand Juli wordt onder de leden verdeeld een zodanig bedrag uit de kas, als de hoofdlieden in verband met der toestand van de kas gewenst achten. Naar jaarlijksche rekening en verantwoording wordt het voordelig sado boven de vaste goederen en ene som van twee duizend gulden, die in kas moet blijven, onder de leden verdeeld.

Optocht Gulden Glaasje en Jeneverfestival 2025

De zakkendragers waren op 29 maart 2025 ook weer present tijdens de optocht, die door het Schiedamse Jenevergilde “Het Gulden Glaasje” werd georganiseerd tijdens het jaarlijkse Jeneverfestival van het Nationaal Jenevermuseum.

De optocht, vooraf gegaan door de Rijnmondband, vertrok vanaf het Oude Stadhuis aan de Grote Markt naar het standbeeld van Proosje op het Land van Belofte om vervolgens via de Beursbrug en de Appelmarktbrug naar de Hoogstraat te gaan om uiteindelijk via de Lange Haven weer te eindigen bij het Jenevermuseum.

Zakkendragers en ‘Heel Schiedam bakt’

Het Zakkendragersgilde Sint Anthonis had een belangrijke rol bij de start van het evenement “Heel Schiedam bakt”.
Dit evenement vond. plaats vond op 15 maart 2025 in het kader van het 750-jarig bestaan van Schiedam.

De zakkendragers vervoerden met paard en wagen burgemeester Harald Bergmann en een metershoge zak naar het oude Stadhuis op de Grote Markt. Daar werd de officiële aftrap gegeven voor het bakfestijn door de Burgemeester en mevrouw Anke Bodewes.

Hieronder een video-impressie van “Dit is Twee” en een aantal foto’s van dit evenement.

Dickensfestijn Schiedam 2024

De zakkendragers namen in december 2024 weer deel aan het Dickensfestijn van Triple C.
Het was weer een geweldige ervaring ondanks het wat mindere weer.
Onderstaand enkele bijzondere foto’s van het festijn.
Ze zijn gemaakt zijn door fotograaf Coen Meeder.

---